Եվրոպայում հայ փախստականների դիմումներն այլեւս համարվում են անհիմն. «Փաստ»

«Փաստը» գրում է.« «Փաստ» օրաթերթին հասած տեղեկությունների համաձայն, վերջերս բավականին մեծ թվով մարդիկ են արտաքսվել Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետությունից և տեղափոխվել են Հայաստան: Նրանց մեծ մասը ընտանիքներով են եղել, ովքեր տարիներ առաջ Հայաստանում վաճառել են իրենց տուն ու տեղը և մեկնել Եվրոպա՝ փախստականի կարգավիճակ ստանալու և եվրոպական երկրներից մեկում հաստատվելու ակնկալիքով:

Միգրացիոն ծառայության հանրային կապերի պատասխանատու Նելլի Դավթյանը, «Փաստի» հետ զրույցում անդրադառնալով եվրոպական երկրներից վտարման դեպքերի ավելացմանը, նշեց, որ վերջին շրջանում իսկապես նման աճ կա, ինչը պայմանավորված է Հայաստանում տեղի ունեցող քաղաքական գործընթացներով և փոփոխություններով:

«Եվրոպական երկրներում փախստականի կարգավիճակ հայցող մեր հայրենակիցները պետք է հիմքեր ներկայացնեն: Եվ քանի որ մեր երկիրը, հատկապես վերջին քաղաքական փոփոխություններից հետո, դասվում է առավել ապահով երկրների շարքին և ժողովրդավարության մակարդակի աճ  է նկատվում, ուստի դրա հետևանքով նման դիմումները համարվում են անհիմն: Եվ ստացվում է, որ մարդիկ շարունակում են անօրինական հիմքով մնալ եվրոպական տարբեր երկրներում, բայց վաղ թե ուշ նրանք ենթակա են վերադարձի»,– ասաց Ն. Դավթյանը:

«Եթե մենք հաստատում ենք տվյալ անձանց քաղաքացիությունը, ապա հաջորդ քայլով նրանց վերադարձնում են Հայաստան: Դրանից առաջ մեր ծառայությանը ծանուցում են այդ մասին, մասնավորապես, թե որ օրը և ինչ չվերթով են նրանք վերադարձվելու: Իսկ բոլոր այն դեպքերում, երբ փաստաթղթերի հետ ամեն ինչ կարգին է, քաղաքացիությունն ակնհայտ է և հաստատելու կարիք չկա, ապա եվրոպական երկրների ծառայությունները կարող են առանց մեր ծառայությանը ծանուցելու հետ ուղարկել Հայաստանի քաղաքացիներին: Այդ պարագայում մենք չենք իմանում նրանց մասին, եթե վերադարձվածները կամավոր չեն դիմում մեր ծառայությանը»,– ասաց Ն. Դավթյանը:

Ի դեպ, ծառայությունում գործում են վերաինտեգրման տարբեր ծրագրեր, հատկացնում են տարբեր փաթեթներ, որոնք ներառում են ուսուցման, բնակապահովման փոխհատուցման, բիզնեսի աջակցման, մեկ պատուհան ծրագրերը: Վերջերս մեկնարկել է նաև Վերադարձի և վերաինտեգրման եվրոպական ցանցը՝ ERRIN, որին Հայաստանը միացել է նոյեմբերի 1–ից:

Խոսելով վերջին օրերին մեկ չվերթով Գերմանիայից մեծ թվով Հայաստան վերադարձվածների մասին, Ն. Դավթյանը նշեց, որ հնարավոր է նման դեպք եղած լինի, և վերադարձված լինեն այն քաղաքացիները, որոնց ինքնությունը պարզ է եղել: Բայց, որպես լիազոր մարմնի ներկայացուցիչ, իրենք նման տեղեկություններ չունեն: Նման քաղաքացիներին նա խորհուրդ տվեց դիմել ծառայությանը:

«Բոլոր ծրագրերին զուգահեռ մենք իրականացնում ենք նաև եռամսյակային ֆորումներ ինտեգրման և վերաինտեգրման հարցերով, որի ժամանակ հավաքագրվում են դաշտի բոլոր միջազգային և հասարակական պատասխանատու կազմակերպությունները: Ունենք նաև պայմանավորվածություն, որ ցանկացած կազմակերպություն նման դեպքերի առնչվելու դեպքում շահառուներին ուղղորդի միգրացիոն ծառայություն, որտեղից էլ մենք ենք մեր հերթին նրանց ուղղորդում երրորդ կազմակերպություն և այլն»,– ասաց Ն. Դավթյանը: 

Խոսելով օդանավակայանում «դեպորտ» եղածների իրազեկումը տեղում կազմակերպելու և նրանց այդտեղից սկսած օգնություն ցուցաբերելու մասին, ծառայության մամուլի խոսնակն ասաց, որ նման գործառույթ ներկայում չեն իրականացնում: Հարցն առավել ակտուալ է, քանի որ եվրոպական երկրների չվերթները հիմնականում գիշերային ժամերին են իրականացվում: Եվ ստացվում է, որ Հայաստան վերադարձվածները մինչև կացարանի հարցը լուծելը փաստացի մնում են փողոցում: 

«Մենք աշխատում ենք աշխատանքային օրերին ու ժամերին: Եվ այսպես կամ այնպես չենք կարողանա գիշերային ժամերին հետ վերադարձածներին օդանավակայանից սկսած աջակցել: Այնպես չի, որ մենք ունենք ժամանակավոր կացարաններ, որտեղ կարող ենք առաջին իսկ պահից նրանց տեղավորել: Ինչ վերաբերում է ծրագրով հատկացվող բնակարաններին, ապա դա էլ մեկ–երկու օրվա ընթացքում լուծելու հարցեր չեն: Այսինքն, անելիքներ դեռ շատ կան, և որևէ մեկը դա չի ժխտում, բայց ամեն կերպ փորձում ենք գործընթացներն այնպես կազմակերպել, որ վերադարձողի մոտ վերաինտեգրումը հարթ ընթանա»,– ասաց Ն. Դավթյանը: Հայաստան հետ վերադարձի պայմանագիրը միայն ԵՄ երկրների հետ է գործում: Նոյեմբերի վերջի դրությամբ ընդհանուր առմամբ բոլոր եվրոպական երկրներից ծառայությունը 901 հայտ է ստացել, որոնք վերաբերել են 1825 անձի: Ստացված հայտերից 282–ի դեպքում քաղաքացիությունը չի հաստատվել, մնացածը ենթակա են վերադարձի: Դրանցից ամենաշատը՝ 623 հայտ, ստացվել է Գերմանիայից, որը 1277 անձի է վերաբերում: Հաջորդ տեղում Նիդերլանդներն են, հետո Ֆրանսիան, Ավստրիան և այլն: Եվ եթե հաշվի առնենք, որ դրանից բացի արտաքսման են ենթարկվում նաև այնպիսիք, ում փաստաթղթերը պատշաճ վիճակում են, ապա կարող ենք արձանագրել, որ եվրոպական երկրներից «դեպորտ» եղած ՀՀ քաղաքացիների թիվն ավելի մեծ է, քան ներկայացվում է պաշտոնապես»: