Հոկտեմբեր ամսվա կլիմայական բնութագիրը և ամսական կանխատեսումը

Հոկտեմբերին հյուսիսային կիսագնդում շարունակվում է փոքրանալ արեգակի բարձրությունը հորիզոնից և հետևաբար փոքրանում է ցերեկվա տևողությունը:

Զգալիորեն պակասում է երկրի մակերևույթի կողմից ստացվող ջերմության քանակը: Հոկտեմբերին միջին ամսական ջերմաստիճանը 7.9⁰C է և նախորդ ամսվա համեմատությամբ ցածր է 5⁰C: Ամսվա ընթացքում դիտվում է ջերմաստիճանի աստիճանական նվազում, առաջին տասնօրյակում միջին տասնօրյակային ջերմաստիճանը կազմում է 9.8⁰C, երրորդում 5.9⁰C:

Միջին ջերմաստիճանը առավել բարձր է Մեղրիում 15⁰C, Արարատի, Արմավիրի մարզերում, Երևանում 13⁰C, Տավուշում 12⁰C: Ցածր է լեռնային շրջաններում՝ 7⁰C (Աշոցքում՝ 4⁰C):

Աշնան առաջին նշանները հանդիսանում են հողի մակերևույթին դիտվող ցրտահարությունները: Ցրտահարություններ հողի մակերևույթին տարածքի մեծ մասում հնարավոր են արդեն ամսվա սկզբին, իսկ օդում ամսվա վերջին: Հատկապես վտանգավոր են վաղ ցրտահարությունները տաք շրջանների համար, որտեղ ջերմաստիճանային ֆոնը դեռևս բարձր է: Արարատյան դաշտում աշնանային ամենավաղ ցրտահարությունները դիտվել են հոկտեմբերի 1-ին և 2-ին, սակայն դրանց հավանականությունը շատ փոքր է:

Հոկտեմբերին ավելանում է տեղումների քանակը, այն հանդիսանում է տարեկան երկրորդ առավելագույնը մայիսից հետո: Ամսական տեղումների միջին քանակը կազմում է 48մմ: Ամենից քիչ տեղումներ դիտվում են Արարատյան դաշտում` 23-30մմ, ամենից շատ` Լոռիում, Կոտայքում, Գորիսում` 50-60 մմ:

Հոկտեմբերին ավելանում է նաև ամպամած օրերի թիվը, որը հատկապես շատ է Գորիսում, բայց պարզ օրերի թիվը դեռևս գերակշռում է:

Հարաբերական խոնավությունը որոշ չափով ավելանում է և միջինը կազմում է 65-75%, ցերեկային ժամերին այն հասնում է 40-55%:

Հոկտեմբերին մառախուղների հաճախականությունը մի փոքր ավելանում է, հատկապես Զանգեզուրի լեռնաշղթայի արևելյան լանջերին:

Քամու ռեժիմը հանրապետությունում սեպտեմբերի նկատմամբ էապես չի փոխվում, միայն որոշ չափով մեծանում է արևմտյան քամիների հաճախականությունը:

Արարատի և Արմավիրի մարզեր, Արագածոտնի նախալեռներ

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է +12...+14⁰C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին:  Առանձին օրեր հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը՝ մինչև +26...+28⁰C, երրորդ տասնօրյակում` օդի ջերմաստիճանի նվազում`  գիշերը մինչև -1...+2⁰C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը՝ -2..+1 ⁰C, առավելագույնը՝ +27...+28 ⁰C): Ամսական տեղումների քանակը սպասվում է նորմային մոտ (նորման  27...32 մմ ):

Շիրակի, Կոտայքի և Գեղարքունիքի մարզեր, Արագածոտնի մարզի

լեռնային շրջաններ

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է +6...+8 ⁰C, որը մոտ է  բազմամյա միջին արժեքին:  Առանձին օրեր հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի  բարձրացում ցերեկը` մինչև +20...24<sup>0</sup>C, երրորդ տասնօրյակում ` օդի ջերմաստիճանի նվազում, գիշերը մինչև -2..-6 ⁰C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը՝ -3...-7 ⁰C, առավելագույնը՝ +18...+23 ⁰C): Ամսական տեղումների քանակը սպասվում է նորմային մոտ  (նորման` 38...66 մմ ):

Լոռու մարզ

            Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է +8...+10 ⁰C, որը մոտ է   բազմամյա միջին արժեքին:   Առանձին օրեր հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը` մինչև +22...+26<sup>0</sup>C, երրորդ տասնօրյակում ` օդի ջերմաստիճանի նվազում` գիշերը մինչև  -2..-4 <sup>0</sup>C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը՝ -2...-4<sup>0</sup>C (Տաշիրում -6<sup>0</sup>C), առավելագույնը՝ +23...+24 <sup>0</sup>C): Ամսական տեղումների քանակը սպասվում է նորմային մոտ  (նորման` 44...49 մմ ):

Տավուշի մարզ

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է +9...+12 ⁰C,որը  մոտ է   բազմամյա միջին արժեքին:   Առանձին օրեր հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը` մինչև +25...+28<sup>0</sup>C, երրորդ տասնօրյակում`  օդի ջերմաստիճանի նվազում` գիշերը մինչև -2..+3 <sup>0</sup>C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը՝  -1..+2<sup>0</sup>C,  առավելագույնը՝ +21...+23 <sup>0</sup>C): Ամսական տեղումների քանակը սպասվում է նորմային մոտ  (նորման` 62...63 մմ ):

Վայոց Ձորի մարզ

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է նախալեռնային շրջաններում +12...+14⁰C, լեռնային շրջաններում` +6...+8<sup>0</sup>C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Առանձին օրեր հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը նախալեռնային շրջաններում մինչև +26...+28 <sup>0</sup>C, լեռնային   շրջաններում՝ +15...+16 <sup>0</sup>C, երրորդ տասնօրյակում` օդի ջերմաստիճանի նվազում` գիշերը նախալեռնային շրջաններում մինչև` -1..+2⁰C, լեռնային շրջաններում` -2..-5<sup>0</sup>C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը` նախալեռնային շրջաններում՝ +1...+2⁰C, լեռնային շրջաններում՝ -3...-4⁰C, առավելագույնը` նախալեռնային շրջաններում +27...+28<sup>0</sup>C, լեռնային շրջաններում՝ +21...+22<sup>0</sup>C): Ամսական տեղումների  քանակը  սպասվում է նորմային մոտ (նորման` նախալեռնային շրջաններում 30...40 մմ, լեռնային շրջաններում 70...72 մմ ):

Սյունիքի մարզ

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է հովտային շրջաններում +13...+15 ⁰C, նախալեռնային շրջաններում` +8...+10<sup>0</sup>C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Առանձին օրեր հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը հովտային շրջաններում մինչև` +26...+30⁰C  նախալեռնային   շրջաններում՝ +20...+24⁰C, երրորդ տասնօրյակում` օդի ջերմաստիճանի նվազում` գիշերը հովտային շրջաններում մինչև` 0...+5<sup>0</sup>C, նախալեռնային շրջաններում` 0...-3⁰C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը` հովտային շրջաններում՝ +1...+4<sup>0</sup>C, նախալեռնային շրջաններում՝ 0...+1<sup>0</sup>C, առավելագույնը` հովտային շրջաններում  +26...+28 ⁰C, նախալեռնային շրջաններում՝ +23...+24⁰C): Ամսական տեղումների քանակը  սպասվում է նորմային մոտ  (նորման`  հովտային շրջաններում 30...55մմ, նախալեռնային շրջաններում  39...74 մմ ):

Երևան քաղաք

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է +12...+13⁰C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին:   Առանձին օրեր հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը՝ մինչև +26...+28 ⁰C, երրորդ տասնօրյակում` օդի ջերմաստիճանի նվազում` գիշերը մինչև -1...+1⁰C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը՝  +1⁰C, առավելագույնը՝ +27⁰C): Ամսական տեղումների  քանակը  սպասվում է նորմային մոտ